Af en toe heb ik geen tijd om te koken en soms eet ik dan in het nabijgelegen klooster van de Broeders van Liefde, waar momenteel veel gastbroeders komen en gaan. Het levert interessante gesprekken op. Zo was er een broeder uit Tanzania die werd geplaagd omdat hij geen Burundees (Kirundi) meer sprak, terwijl hij hier is geboren. Hij werd Simon genoemd, maar dat moest zijn tweede naam zijn, en ik vroeg hem naar zijn echte naam. Hij heette Rtuma, wat iets als ‘blijf’ betekent, maar daar zat een verhaal bij. Toen hij zijn ouders eens vroeg waarom hij zo heette, wilde zijn vader niets zeggen. Zijn moeder legde later uit dat zij hem Ntuma had willen noemen, dat wil zeggen ‘ga weg’. Vader en moeder hadden destijds ruzie en vader had uit boosheid bevolen het omgekeerde van moeders keuze als naam te gebruiken: Rtuma. Alle broeders kwamen met suggesties ter verklaring, bijvoorbeeld dat zijn oudere broers misschien zo ondeugend waren geweest, dat zijn moeder daarom het volgende kind wilde wegsturen. Het was een hilarisch gesprek. Zelf hield Simon het erop dat zijn moeder bedoelde ‘groei op, wordt een goede volwassene, ga je weg,’ een liefdevolle gedachte. Daarna moesten ook anderen hun namen verklaren en het werd echt gezellig. Ik heb allerlei moois gehoord. Toen ik mijn naam moest noemen, zei ik Hakizimana, want dat is mijn bijnaam hier, het Burundese Janssens. Die naam betekent ‘genezen met Gods hulp’, weet ik inmiddels. Die buitenlandse broeders begrepen er niets van, zo’n wit mens, hoe kan dat nou. De vaste kern uit het klooster kwam niet meer bij van het lachen om de gezichten van de Tanzanianen, Congolezen en Rwandezen.
Later die avond informeerde ik naar de zieke moeder van een van de broeders. Hij ging altijd vaak naar haar toe. De moeder bleek een maand eerder te zijn overleden en begraven.
‘Dat is moeilijk voor je,’ zei ik tegen die broeder, die ik goed ken als een gevoelig mens.
‘Nee hoor,’ zei hij, ‘je gaat gewoon hier de weg af en dan de hoofdweg en dan na twee uur het pad omhoog.’ Toen ik hem later uitlegde wat ik echt had bedoeld, gaf hij alsnog aan dat hij een rottijd had gehad. Maar daar zaten die andere broeders toen niet bij.
Amy Besamusca – Ekelschot (psychiater in CNPK)